Συνέντευξη Θανάση Βακάλη στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

Συνέντευξη Θανάση Βακάλη, Προέδρου ΔΣ του Συνεταιρισμού ΘΕΣγάλαΠΙΕΣ στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ

 1. Πώς ξεκίνησε η ιδέα του ΘΕΣγάλα;

Μία μικρή ομάδα παραγωγών αγελαδινού γάλακτος, έχοντας σωρευμένη εμπειρία στο χώρο της αγελαδοτροφίας, οραματίστηκαν και έστησαν το Συνεταιρισμό ΘΕΣγάλα που σε σύντομο χρονικό διάστημα εξελίχθηκε σε έναν πρότυπο –ο πρώτος στην Ελλάδα- Συνεταιρισμό Αγελαδινού γάλακτος. Η ιδέα ήταν να Συνεταιριστούμε διαφορετικά, μακριά από τα πρότυπα προηγούμενων αποτυχημένων συνεταιρισμών. Να συνεταιριστούμε έτσι ώστε να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες συλλογικά και όχι ο κάθε παραγωγός μεμονωμένα. Να συνεταιριστούμε με πίστη στις αξίες της Συνεργατικότητας και του Συνεταιρίζεστε.

2. Πόσα χρόνια παραγωγός ήσασταν όταν αποφασίσατε να ιδρύσετε τον Συνεταιρισμό;

Ασχολούμαι με την αγελαδοτροφία περίπου από το 2001 και ο Συνεταιρισμός ιδρύθηκε το 2011.

3. Σε τι διαφέρει από τους άλλους συνεταιρισμούς; Εκλογές, ελεγκτές και εξωτερικοί λογιστές, ιδιωτικό πρωτόκολλο πιστοποίησης: Αυτά κάνουν τη διαφορά του ΘΕΣγάλα;

Οι νόμοι περί συνεταιρισμών στην Ελλάδα, επέτρεπαν και επιτρέπουν στις εκάστοτε κυβερνήσεις να ασκούν πολιτική με αδιαφανείς διαδικασίες και να λαμβάνονται αποφάσεις όχι με βάση την ανάλυση των αναγκών και τα επιχειρηματικά κριτήρια αποδοτικότητας των συνεταιρισμών, αλλά με βάση το κομματικό συμφέρον. Έτσι οι συνεταιρισμοί «παλαιού τύπου» ήταν σχεδόν απόλυτα εξαρτημένοι από το κράτος ως προς την βιωσιμότητά τους, μέσω της Αγροτικής Τράπεζας. Ο ΘΕΣγάλα είχε στρατηγικό σχέδιο προσανατολισμένο προς την αγορά με βάση τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας.

Ο συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα διαχειρίζεται ολόκληρη την ποσότητα του γάλακτος που παράγεται από τα μέλη (περίπου 130 τόνοι ημερησίως και λειτουργεί αποκλειστικά με ιδιωτικά οικονομικά κριτήρια, με άμισθο πρόεδρο και διοικητικό συμβούλιο, με ομπρέλα αξιοκρατίας στην πρόσληψη των στελεχών του και γενικά χωρίς διαφθορά και νεποτισμό, σπάνιο φαινόμενο στην δύσκολη οικονομική συγκυρία που περνάει η χώρα. Το ανθρώπινο κεφάλαιο του Συνεταιρισμού αποτελεί τη σημαντικότερη περιουσία του. Κάτι που άλλοι συνεταιρισμοί δεν το αξιολόγησαν και δεν το αξιοποίησαν σωστά.

Το αντικείμενο της δραστηριότητάς του ΘΕΣγάλα, είναι απολύτως εξειδικευμένο και αφορά την παραγωγή, την ασφάλεια, την ποιότητα και την εμπορία ενός μόνο προϊόντος του γάλακτος, σε αντίθεση με τους «παλαιού τύπου» συνεταιρισμούς που περιλαμβάνουν πληθώρα προϊόντων και δραστηριοτήτων δύσκολα διαχειρίσιμων. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κάναμε πρώτοι πράξη τη Συμβολαιακή Γεωργία συνάπτοντας συμβόλαια διάθεσης γάλακτος με τις γαλακτοβιομηχανίες, αλλά και απευθείας με γεωργούς για την προμήθεια πρώτων υλών.

Δίνουμε ιδιαίτερη βαρύτητα στην οργάνωση και τη λειτουργία του συνεταιρισμού θέτοντας αυστηρούς κανόνες προς όλα τα μέλη μας. Επίσης υιοθετήσαμε την απόλυτη διαφάνεια στην οικονομική διαχείριση, με ετήσια δημοσίευση ισολογισμών σε συνεργασία με ορκωτούς λογιστές, πράγμα που δεν γίνεται από τους «παλαιού τύπου» συνεταιρισμούς.

Η σημαντικότερη όμως διαφορά του ΘΕΣγάλα ήταν ότι καθιέρωσε ένα σύστημα εσωτερικής τιμολόγησης του γάλακτος, διαμορφώνοντας αφενός μεν επαγγελματική συνείδηση στα μέλη μέσα στην οικογένεια, αφετέρου δε διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος. Όλες αυτές οι ενέργειες που συνδυάζονται με τη μείωση του κόστους παραγωγής, αφενός μέσω μαζικών προμηθειών εισροών και αφετέρου με τη βελτίωση της παραγωγικότητας των μονάδων μας, οδηγούν τελικά στην επίτευξη υπεραξίας για το τελικό μας προϊόν, το γάλα.

4. Δε φοβηθήκατε το γεγονός ότι ο θεσμός του συνεταιρισμού στην Ελλάδα – πλην κάποιων εξαιρέσεων – δεν πέτυχε;

Προσπαθήσαμε από την αρχή της λειτουργίας μας να μεταδώσουμε τη διαφορετικότητα του ΘΕΣγάλα τόσο ως προς τη λειτουργία και τη διαχείριση του όσο και ως προς τη φιλοσοφία του σε σχέση με τους παλαιότερους αποτυχημένους Συνεταιρισμούς. Βέβαια δεν σας κρύβω πως στην αρχή πολλοί μας αντιμετώπισαν διστακτικά και με καχυποψία καθώς η έννοια Συνεταιρισμός στη χώρα μας είναι ιδιαιτέρως αρνητικά φορτισμένη, και όχι άδικα.

5. Πώς ένας απόφοιτος της ιατρικής σχολής αποφασίζει να ασχοληθεί ενεργά με την παραγωγή γάλακτος; Ήταν παιδικό όνειρο ή απόφαση εκείνης της στιγμής;

Η μονάδα παραγωγής αγελαδινού γάλακτος ήταν οικογενειακή επιχείρηση. Δεν υπήρχε άλλη διάδοχη κατάσταση και έτσι αποφάσισα να συνεχίσω το έργο του πατέρα μου.

6. Σε ποια κατάσταση ήταν η οικογενειακή κτηνοτροφική μονάδα και πόσο εξελίχθηκε σήμερα; Φαντάζομαι ότι τη δουλειά στη μονάδα τη γνωρίζατε από πρώτο χέρι και από μικρή ηλικία;

Πιστεύω πως σήμερα όλες οι μονάδες που συμμετέχουν στο Συνεταιρισμό έχουν αναπτυχθεί σημαντικά και έχουν γίνει αποδέκτες των ευεργετημάτων της λειτουργίας και της βοήθειας που προσφέρει ο Συνεταιρισμός προς όλα τα μέλη του. Ευεργετήματα που αφορούν στο διαχειριστικό επίπεδο των μονάδων, στην οικονομική διαχείριση, στην ασφάλεια και στην ποιότητα του παραγόμενου προϊόντος.

7. Υπήρχαν δυσκολίες που έπρεπε να αντιμετωπίσετε στις αρχές, όταν δηλαδή αναλάβατε τη μονάδα;

Υπήρχαν δυσκολίες πολλές εκ των οποίων με ώθησαν στο να συμμετέχω στην ίδρυση του Συνεταιρισμού μας. Αναφέρομαι στη χαμηλή τιμή παραγωγού, στο αυξημένο κόστος παραγωγής και φυσικά η ανασφάλεια του αν τον επόμενο μήνα θα βρω να διαθέσω το γάλα σε κάποια γαλακτοβιομηχανία καθώς πριν τη λειτουργία του Συνεταιρισμού δεν υπήρχαν συμβόλαια μεταξύ παραγωγών και εταιριών.

8. Παλιός και νέος παραγωγός: Μέσα από τον συνεταιρισμό έχουν όλοι ένα κοινό στόχο…

Να καταστεί βιώσιμη η ελληνική αγελαδοτροφία. Να διασφαλίσουμε την ποιότητα του γάλακτος που παρέχουμε στους καταναλωτές. Να μειώσουμε το κόστος παραγωγής. Να βελτιώσουμε το διαχειριστικό επίπεδο των μονάδων μας και να αυξήσουμε την παραγωγικότητα του ζωικού κεφαλαίου. Και φυσικά να αναπτύξουμε όλες τις απαραίτητες συνέργιες σε ολόκληρο το φάσμα του πρωτογενούς τομέα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ταυτόχρονη ανάκαμψη του.

9. Για έναν νέο επαγγελματία αγρότη σαν κι εσάς, το κράτος στέκεται σύμμαχος ή εχθρός;

Το «μαγικό ραβδί» του κράτους μπορεί να φτάσει ως ενός σημείου και αυτό με την προϋπόθεση ότι υπάρχει η πολιτική βούληση και ο αναγκαίος σχεδιασμός. Και είναι αληθές πως πολλές φορές το κράτος αντί να είναι αρωγός των προσπαθειών μας, είτε άθελά του είτε σκοπίμως, θέτει συνεχώς εμπόδια. Γι’ αυτό πιστεύουμε πως όσοι δραστηριοποιούμαστε στον χώρο της πρωτογενούς παραγωγής θα πρέπει να πάρουμε τις τύχες μας στα χέρια μας. Να σκεφτούμε διαφορετικά, να λειτουργήσουμε διαφορετικά, να λειτουργήσουμε συλλογικά, δηλαδή να Συνεταιριστούμε.

10. Πολιτικές πρωτοβουλίες σαν τον «Κοινωνικό Σύνδεσμο» του κ Φλωρίδη, για το οποίο έχετε μιλήσει, μπορεί να κάνουν τη διαφορά;

Θα ήθελα καταρχήν να επισημάνω πως ο Συνεταιρισμός ΘΕΣγάλα είναι μακριά από κόμματα και πολιτικές πρωτοβουλίες. Θα στηρίζαμε όλες τις θέσεις, από όποιο κομματικό χώρο και αν προέρχονται, που θα μπορούσαν να συμβάλλουν προς την κατεύθυνση της ουσιαστικής ανάπτυξης του πρωτογενούς τομέα στη χώρα μας. Δυστυχώς αυτό δεν διαφαίνεται προς το παρόν. Σε καθαρά προσωπικό επίπεδο συμμετείχα στον Κοινωνικό Σύνδεσμο επειδή αισθανόμουν ως πολίτης αυτής της χώρας – και όχι ως έχων πολιτικές φιλοδοξίες- ότι έχω την υποχρέωση να τοποθετηθώ δημόσια για το πολιτικό γίγνεσθαι, και ως εκ τούτου, για την αναγκαιότητα του συγκεκριμένου εγχειρήματος. Με τιμά η προσωπική φιλία με τον κ Φλωρίδη για τον οποίο πιστεύω πως είναι ένας από τους αξιόλογους πολιτικούς της χώρας μας. Πιστεύω επίσης πως πολλά πρώην και νυν στελέχη, με αναγνωρισιμότητα ή μη, του Κοινωνικού Συνδέσμου, όπως και άλλες παρεμφερείς κινήσεις του ευρύτερου μεταρρυθμιστικού χώρου που υπάρχουν σήμερα, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια εναλλακτική, ουσιαστική πολιτική πρόταση για τη σωτηρία και το μέλλον της χώρας μας.